Kishkindha Kaanda- Iravayi Aidava roju

Na cha aatmaanam aham sochey na taaraam na api baandhavaan

Yadhaa putram gunasrestham angadham kanakaamgadam

Kindapadipoyina Vaali annaadu "Raamaa! Nenu naa praanamulu potunnaayi ani baadha padatam ledu. Taara gurinchi vilapinchatam ledu. Kaani, naa priyaatipriyamaina kumaarudu Angadhudu sukhaalaki alavaatu padi bratikinavaadu. Ee okka koduku bhayishyattu yemavutundo ani bengapadtunnaanu. Naa koduku sreyassuni, abhivruddhini nuvve sarvakaalamula yandu chudaali Raamaa" annaadu.

Appudu Raamudu "Dandinchavalasina neramu yedannaa okkati cheyabadinappuddu, aa dandana avatali vyakti prabhutvam nunchi kaani, raaju nunchi kaani pondite, vaadi paapam akkaditho potundi. Okavela dandana pondakapote, aa paapam phalitaanni ivvataaniki siddhamgaa untundi. Anducheta, Vaali, Nuvvu adrustavantudivi. Nuvvu chesina mahaa paapaaniki yeppudaite siksha anubhavinchaavo, appude neeyandu unna dosham poyindi. Andukani ippudu nuvvu sareeraanni vidichipettaaka swargalokaanni pondataaniki neeku yetuvanti pratibandhakam ledu. Appudu Angadhudu ninnu yelaa chusevaado, nee taruvaata Sugreevudi yandu, naa yandu alaage untaadu. Pina tandri valla nee kumaarudiki samasya vastundi anukovaddu. Appudu kudaa nee biddani tandrigaa kaapaadataaniki nenu unnaanu" annaadu.

Alaa Vaali kindapadipoyi undatam valla chuttu unna vaanaraalu parugulu teesaayi. Jarugutunna ee gandaragolam vinna Taara bayatiki vacchi "Meerandaru ilaa yenduku parigedutunnaaru" ani adigindi.

Appudu aa vaanaraalu "Raamudiki, Vaaliki yuddham jarigindi. Vaali pedda pedda chetlani, parvataalani teesukocchi Raamudi meedaki visiraadu. Indrudi chetilo unna vajraayudham laanti baanaalatho Raamudu aa chetlani, parvataalani kottesaadu. Aa yudham lo aakharuna Raamudu Vaali meeda baanamesi kottaadu. Andukani nee kodukuni rakshinchuko. Paaripo" annaaru.

(Ide lokam pokada ante. Gontu maarutunna koddi nijam antardhaanam avutundi.)
 
Appudu Taara "Bharta poyina taruvaata kudaa naakenduku ee raajyamu, ee koduku" ani Vaali daggariki parigettindi.

Appudu Taara Vaalitho "Nenu neeku cheppina maatalu nuvvu vinaledu. Ippudu ee paristhitini tecchukunnaavu. Sugreevudi bhaaryani apaharinchi tecchaavu, kaamamunaku longaavu " ani cheppi, kona oopiritho unna Vaalini chusi vilapinchindi. Tandri maranistunnaadu ani Angadhudu nela meeda padi bhooruna yedustunnaadu.

Appudu Vaali Sugreevuditho "Sugreevaa! Naa doshaalu lekkapettakayya. Kaalam balavattaramaina swaroopam tho tana phalitaanni ivvataaniki naa buddhini mohapettindi. Neetho naaku vairam vacchettu chesindi. Ee phalitaanni anubhavinchatam kosam ani nee nundi nannu dooram chesindi. Annadammulamaina maniddaramu kalisi yekakaalamunandu sukham anubhavinchettu bhagavantudu raayaledu Sugreevaa. Nenu vellipoye samayam aasannamayyindi. Neeku okka maata cheppukuntunnaanu Sugreevaa. Idi maatram jaagrattagaa vinu. Naaku okkade koduku Angadhudu. Vaadu ivaala naakosam bhoomi meeda padi kottukuntunnaadu. Vaadu sukhamlo perigaadu. Vaadiki kastaalu teliyavu. Nenu vellipoyaaka vaadiki sukhaalu undavu kadaa. Nee daggara, pinni daggaraa yelaa undaalo vaadiki teliyadu kadaa. Taara bratukutundo ledo naaku teliyadu. Andukani naa kodukuni jaagrattagaa chudu. Vaadiki nuvve rakshakudivi. Taaraki oka goppa sakti undi Sugreevaa. Yeppudainaa oka goppa utpaatam vaste, appudu manam yemcheyyalo nirnayinchukoleni sthiti vaste, sukhsma buddhitho aalochinchi cheppagaligina pragnya Taara sottu. Okavela alaanti paristhiti yerpadite Taara sahaayam teesuko. Nuvvu yeppudainaa kaani Raamudini avamaaninchaavaa, Raamudi pani cheyyatamlo aalasyam chesaavaa, nenu vellina maargamlo nuvvu kudaa vacchestaavu Sugreevaa. Andukani jaagrattagaa undu.
 
Naayanaa Sugreevaa, naa tandri ayina Mahendrudu icchina maala naa medalo undi. Naa praanam kaani vellipote, ee sareeram savam avutundi. Appudu ee maala apavitram avutundi. Ee maala jayaanni tessukostundi. Andukani neeku istunnaanu. Teesuko" ani aa maalani Sugreevudiki icchi praanamulanu vadilesaadu.

Appudu Taara annadi "Yeppudu nee noti venta oka maata vacchedi. Sugreevudaa! Vaadini chitakkoteestaanu." anevaadivi. Chusaavaa, daiva vidhi ante yelaa untundo, ivaala aa Sugreevudu ninnu kottesaadu. Ontlo balam undani lechindi modalu sandhyaavandanaaniki naalugu samudraalu dukaavu. Intikocchi malli yevarino kottataaniki vellevaadivi. Neetho yuddham chesina yendaro veerulani ilaa bhoomi meeda padukobettaavu. Ivaala nuvvu kudaa alaa padukunnaavu. Surudannavaadiki pillani iste, aameki hataattugaa vaidhavyam vastundi. Andukani surudiki pillani ivvaddu.

Pati heenaa tu yaa naari kaamam bhavatu putrinee


Dhana dhaanya samruddhaa api vidhavaa iti uchyate janaihi

Maata vine kodukulu yentamandi unnaa, apaaramaina aiswaryam unnaa, nenu goppa pandituraalini ayinaa, nuvvu vellipovatam valla lokam nannu chudagaane maatram vidhava ane antundi" annadi.

Appudu Sugreevudu Raamuditho "Nuvvu chesina pratignya anugunamgaa Vaalini samharinchaavu. Annani champamani nenu ninnu adigaanu. Nenu durmaargudini. Ippudu naaku telustundi nenu yentha akrutyam chesaano ani. Annayya batiki unnanthakaalam, annayya pettina kastaalu tattukoleka, annayya pote baagundu, pothe baagundu ani ninnu teesukocchi, baanam veyyamannaanu. Annayya bhoomi meeda padipoyaaka, annayya ante yemito naaku ardham avutundi Raamaa
 
Nenu Vaali meedaki yuddhaaniki velite, nannu kotti, inkokka guddu guddithe nenu chanipotaanu annanthagaa alisipoyaaka, "inkeppudu ilaanti pani cheyyake, pho" ani vellipoyevaadu. Kaani nannu champevaadu kaadu. Oka talli biddalamu ani nannu yennadu Vaali champaledu. Nenu chanipotaanu ani Vaali nannu annisaarlu vadilesaadu. Kaani nenu Vaalini champinchesaanu. Neetho Vaalini champamani cheppinappudu naaku ee baadha teliyaledu. Kaani jariginappudu telustundi. Andukani ee raajyam vaddu Raama.

Pedda chettu kommani virichi teesukocchi, daanitho nannu kotti, inkaa nenu aa debbalani tattukoleka padipote, "Inkeppudu ilaanti tappu panulu cheyyaku po" anevaadu. Ivaala nannu alaa ane annayya yekkadanunchi vastaadu. Inka nenu undanu. Nenu agniloki vellipotaanu. Raamaa! Migilina ee vaanarulu neeku Sitaanveshana lo saayam chestaaru" annaadu.

Sugreevudu alaa yedustunte chudaleka Raamudu edchaadu. Taara Vaalini kougilinchukuni yeduddaaamu ante, Raamudi baanam Vaali gundelaki gucchukuni undi. Appudu Naludu vacchi, aa baanaanni teesaadu. Appudaa Taara bharta sareeram daggara yedchaaka, Raamudi daggariki vacchi, "Raamaa! Nee gurinchi uhinchatam yevari sakyam kaadu. Nuvvu apaaramaina keertiki nilayamaina vaadivi. Bhoomiki yentha oorpu undo Raamaa, neeku antha orpu undi. Nuvvu visaalamaina netramulu kaliginatuvanti vaadivi. Nee chetilo pattukunna kodandam, nee avayavamula andamaina pokada, daanilo unna kaanti chusina taruvaata nuvvu andarivanti manushyudivi kaavu ani nenu gurtinchaanu. Prapanchamlo annitikannaa goppa daanam, bhaarya daanam. Nenu lekapote Vaali akkada santoshaanni pondaledu. Andukani Vaalini ye baanam tho kottaavo, nannu kudaa aa baanamtho kottu. Nenu Vaali daggariki vellipotaanu" annadi.

Appudu Raamudu "Nuvvu alaa sokinchakudadammaa. Kaalam anedi oka balamaina swaroopam. Adi punyapaapaalaki phalitaanni istundi. Ikkada Vaali sareeram ilaa padiundagaa meerandaru ilaa maatlaadakudadu. Jaragavalasina kratuvuni chudandi" annaadu.

Taruvaata Vaali sareeraanni agniki aahuti chesaaru.
 
Tadanantharam Sugreevudu, Hanumanthudu modalaina vaanaramulu Raamudi daggara kurchunnaaru. Appudu Hanumanthudu "Intagoppa raajyaanni Sugreevudu pondetattugaa nuvvu anugrahinchaavu. Andukani nuvvu okkasaari Kishkindha nagaraaniki vaste, neeku anekamaina ratnamulanu bahukarinchi, nee paadaalaki namaskarinchi Sugreevudu Krutakrutyudu avutaadu" ani annaadu.

Appudu Raamudu "14 samvatsaraalu tandriki icchina maata prakaaram aranyamlo untaanu. Nenu graamamlo kaani, nagaramlo kaani pravesinchi nidraponu. Peddavaadaina Vaali yokka kodukaina Angadhudu yogyudu. Meeru ataniki yuvaraaja pattaabhishekham cheyyandi. Sugreevudiki raajya pattaabhishekham cheyyandi. Meerandaru santoshamgaa Kishkindhalo undandi. Ee varshaakaalamlo Raavanudini vetukutu vellatam kastam. Sugreevaa! Pattaabhishekham chesukuni 4 nelalu yadhecchagaa sukhaalu anubhavinchu. Kondala meeda tirigi yennaalla nunchi kastapaddaavo. 4 nelala tarvaata kaarteeka maasam vacchinappudu nannu gnaapakam chesuko. Antavaraku nenu oori bayata Prasravana parvata guhalo untaanu" ani cheppi Sugreevudini pampinchaadu.

Kishkindaki vellaaka Sugreevudiki pattaabhishekham chesaaru. Sugreevudu malli Taarani pondaadu. Alaa Taara, Rumalatho bayata varshaalu padutundagaa Sugreevudini pampinchaadu.